Minimal İnvaziv
Ameliyatsız, Kesi yok
En yaygın tiroid rahatsızlıklarından biri, iyi huylu tiroid nodülleridir. Tiroid bezinde kansersiz bu yumrular ağrıya ve nefes alma veya yutkunma zorluğuna neden olabilir.
Tiroid radyofrekans ablasyonu (RFA), tiroid nodüllerini hedeflenen ısı kullanarak yok eder veya küçültür. Bu tedavi, radyo dalgaları yayan küçük bir iğne kullanarak tiroid nodüllerini ısıtır ve yok eder.
Tiroid radyofrekans ablasyonu, tiroid nodülleri veya hipertiroidi (aşırı aktif tiroid) olan hastalar için güvenli ve etkili bir tedavi olsa da, birçok hasta bu prosedürün kendileri için uygun olup olmadığını merak eder. İşte tiroid RFA hakkında en sık sorulan sorular ve sağlığınız hakkında bilinçli bir karar vermenize yardımcı olacak bilgiler.
Neden Tiroid Ablasyonuna İhtiyacım Var?
Tiroid ablasyonu, iyi huylu tiroid nodüllerini ortadan kaldırarak tiroid fonksiyonunu iyileştirir ve tiroid nodülleri ile ilişkili semptomları azaltır. Tiroid nodüllerinin semptomları şunları içerir:
- Düzensiz adet döngüleri (ağır veya kaçırılan dönemler dahil)
- Açıklanamayan kilo değişiklikleri
- Sindirim sorunları (ishal veya kabızlık dahil)
- Uyku sorunları ve gündüz yorgunluğu
- Depresyon veya anksiyete
- Sinir problemleri (titreme veya uzuvlarda uyuşma dahil)
Ancak, hipertiroidi (aşırı aktif tiroid) hastalarında tiroid fonksiyonunu da azaltabilir. Tedavi edilmezse, hipertiroidi aşağıdaki gibi ciddi, yaşamı etkileyen komplikasyonlara yol açabilir:
- Göz problemleri ve görme kaybı
- Doğurganlık ve doğum sorunları
- Atriyal fibrilasyon
- Osteoporoz
- Kalp yetmezliği
- Tiroid fırtınası
Tiroid Ablasyonu Ağrılı mı?
Tiroid radyofrekans ablasyonu (TRA) geçiren hastalar, prosedür öncesi uygulanan lokal anestezi nedeniyle nadiren ağrı veya rahatsızlık bildirirler. Prosedürden sonra birkaç gün boyunca iğne giriş yerinde hafif hassasiyet yaşayabilirsiniz, bu durum reçetesiz satılan ağrı kesicilerle yönetilebilir.
Tiroid Ablasyonu İçin Uygun Bir Aday mıyım?
Tiroid radyofrekans ablasyonları, çok etkili olmasına rağmen, tüm hastalar veya koşullar için uygun değildir. Aşağıdaki durumlarda tiroid RFA için uygun bir aday olabilirsiniz:
- İyi huylu inaktif (soğuk) tiroid nodülleri
- Aşırı tiroid hormonları üreten iyi huylu aşırı aktif (toksik/sıcak) tiroid nodülleri
- Hipertiroidi ile ilişkili bir tiroid bozukluğu (Graves Hastalığı dahil)
Ancak, bazı durumlar tiroid radyofrekans ablasyonu almanızı engelleyebilir ve tiroid cerrahisi veya radyoaktif iyot tedavisi gibi alternatif bir tedaviye ihtiyacınız olabilir. Aşağıdaki durumlarda tiroid RFA için uygun bir aday olmayabilirsiniz:
- Prosedürden birkaç gün önce bırakılamayan kan inceltici veya antikoagülan kullanıyorsanız
- Tiroid nodüllerinde yüksek kanser riski taşıyan sonografik özellikler varsa
- Ses tellerinizde hasar varsa
- Daha önce boğaz ameliyatı geçirdiyseniz
- Kalp pili veya implante edilebilir defibrilatörünüz varsa
- Hamile kadınlar doğum sonrası tiroid RFA alabilirler
Tiroid RFA için uygun olup olmadığınızı belirlemek için doktorunuz, tiroid nodüllerinin varlığını ve türünü doğrulamak ve diğer durumları ekarte etmek için birkaç tanısal test yapar. Kullanılan bazı tanısal testler şunlardır:
Kan ve İdrar Testi
Doktorunuz, tespit edilmemiş sorunları kontrol etmek için kan ve idrar testleri isteyecektir. Serbest T4 ve TSH seviyesi testleri dahil olmak üzere tiroid hormon seviyelerinizi incelerler.
Tiroid Taraması
Doktorunuz prosedürden önce bir tiroid taraması isteyebilir. Tiroid taraması sırasında, radyoaktif boya bir IV yoluyla veya ağızdan verilir. Tiroidin işlevsel herhangi bir bölümü radyoaktif boyayı emer ve taramada görünür hale gelir.
Tiroid Ultrasonu
Ultrason, doktorun tiroid bezinin içindeki ve bezin etrafındaki yapıları, lenf düğümleri dahil, gözlemlemesini sağlar. Bu, bir nodülün iyi huylu veya kanserli olup olmadığını belirlemek için anormallikleri aramalarına olanak tanır.
İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi
Doktorunuz kanserden şüpheleniyorsa veya ultrason sonuçları belirsizse, tiroid nodülünden biyopsi yapabilir. Bu, beze küçük bir içi boş iğne yerleştirerek doku örneği alınmasını içerir.
Tiroid Ablasyonu İçin Nasıl Hazırlanırım?
Doktorunuzla birlikte tiroid ablasyonunun tiroid nodülleriniz için en iyi tedavi olduğuna karar verdiyseniz, hazırlık yapmanız gereken birkaç şey vardır.
Reçeteli ilaçlar kullanıyorsanız, bu ilaçların prosedürü etkileyip etkilemeyeceğini belirlemek için doktorunuza danışın. Bu ilaçlar warfarin ve heparin gibi kan incelticileri içerebilir.
Prosedür günü, prosedürden sonra sizi eve götürmek için birini ayarlayın. Duş alın ve boynunuzu temizleyin, takı veya makyaj kullanmaktan kaçının ve rahat kıyafetler giyin. Ablasyon prosedüründen en az altı saat önce bir şey yemeyin veya içmeyin.
Tiroid Ablasyonu Sırasında Ne Olur?
Tiroid radyofrekans ablasyonu geçiriyorsanız, başınızı küçük bir yastığa koyarak muayene masasına yatacaksınız. Doktorunuz, tiroidin üzerindeki boyun bölgesine lokal anestezi uygulamadan önce uyluklarınıza iki topraklama pedi takacaktır. Doktorunuz ayrıca prosedür sırasında rahat kalmanızı sağlamak için IV anestezi de sunabilir.
Bir ultrason kılavuz sistemi yardımıyla doktorunuz, ince bir iğneyi tiroid nodülüne yerleştirir ve jeneratörü açar. Bu, iğne ucunda ısı oluşturmak için iğne boyunca elektrik akışına neden olur. Doktorunuz, nodülü içeriden yakarak iğneyi nodül boyunca hareket ettirir. Herhangi bir sağlıklı tiroid dokusu etkilenmeden kalacak ve yanmış doku zamanla küçülecektir.
Tiroid Ablasyonu Ne Kadar Sıklıkla Başarılıdır?
Tiroid ablasyon prosedürleri oldukça başarılıdır ve çok az komplikasyon riski taşır. Nodül tamamen yok edilmemiş olsa bile, çoğu hasta tedaviden sonraki ilk iki ay içinde nodülün boyutunda %30-50 azalma yaşar ve nodül sonraki 12 ay boyunca küçülmeye devam eder.
Özellikle büyük bir nodül üzerinde işlem yapıldığında, nodülün boyutunda belirgin bir azalma görmek için birden fazla seans gerekebilir. Tiroid radyofrekans ablasyonu geçiren hastaların sadece %3-4’ünde komplikasyonlar görülür ve bunların çoğu hafiftir.
Gözle Görülür Sonuçlar Ne Kadar Sürede Ortaya Çıkar?
Tiroid radyofrekans ablasyonu geçiren hastaların iyileşme süresi değişiklik gösterebilir. Hastalar genellikle altı ay içinde %50 hacim azalması görürler. Bununla birlikte, prosedürü takiben ilk iki hafta içinde semptomların sıklığında ve şiddetinde azalma da dahil olmak üzere belirgin sonuçlar yaşayabilirsiniz.
Hacim azalmasını ölçmek ve ek tedaviye ihtiyacınız olup olmadığını belirlemek için altı hafta, altı ay ve on iki ay sonra endokrinologunuzla takip randevularınıza gideceksiniz.
Tiroid Ablasyonunun Yan Etkileri Var mı?
Tiroid radyofrekans ablasyonu geçiren hastalarda en yaygın yan etki, küçük yanıklardır. Bu genellikle ısıtılmış iğne ucundan kaynaklanır; ancak bu durum nispeten nadirdir. Diğer nadir yan etkiler şunlardır:
- Kan birikmesi (hematom)
- Kusma
- Ağrı
- Öksürük
- Ateş
- Tiroid nodülünün yırtılması
- Sinir hasarı
- Ses değişiklikleri
- Lidokain toksisitesi
- Hipotiroidizm
- Trakea veya yemek borusu yaralanması
Sinir hasarı ve ses değişiklikleri gibi çoğu yan etki geçicidir ve kendiliğinden düzelir. Eğer ateş veya kusma gibi kalıcı yan etkiler yaşarsanız, bu bir enfeksiyonu gösterebilir ve hemen doktorunuza başvurmalısınız.
Tiroid Ablasyonu Kanseri Tedavi Eder mi?
Tipik tiroid ablasyonu genellikle tiroid kanseri tedavisi olarak kullanılmaz. Ancak, tiroid radyofrekans ablasyonu, tiroid ameliyatına uygun olmayan düşük riskli tiroid kanseri hastalarında bir tedavi seçeneği olarak ortaya çıkmıştır.
Cerrahi Müdahale Ne Zaman Tiroid Ablasyonuna Tercih Edilir?
Tiroid ablasyonu, daha kısa iyileşme süresi, daha düşük komplikasyon riski ve daha az invaziv doğası nedeniyle genellikle cerrahi müdahaleye tercih edilir. Ancak, bazı durumlarda cerrahi müdahale daha uygun olabilir.
Önceki boğaz ameliyatı geçirmişseniz, yara dokusu elektrodun tiroidi doğru şekilde delmesini engelleyebilir. Endokrinologların ablasyon yerine cerrahi müdahaleyi tercih etmesinin bir diğer yaygın nedeni ise nodüllerinizin kanserli olmasıdır.
1986 yılında Elbistan’da doğmuştur. 2010 yılında İstanbul Tıp Fakültesinden mezun oldu. 2015 yılında İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesinden Radyoloji ihtisasını aldı. 2015-2017 yılları arasında Tatvan Devlet Hastanesinde zorunlu hizmetini yapmıştır. 2018 yılından itibaren İzmir Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Girişimsel Radyolog olarak çalışmaktadır.
